Odmiany średnicowe i szerokościowe łożysk tocznych

Główne wymiary łożysk tocznych, a więc ich średnica wewnętrzna (pod wał), średnica zewnętrzna (pod oprawę) oraz szerokość łożyska ujęte są w znormalizowane ciągi średnic i szerokości. Oznacza to, że łożysko toczne o jednakowej średnicy wewnętrznej (pod wał) może mieć różne średnice zewnętrzne (pod oprawę) i różną szerokość. Różnice w wymiarach są związane z gabarytami elementów tocznych i można przyjąć zasadę, że nim większe są wymiary elementów tocznych w łożysku tym większa wytrzymałość łożyska.

Podstawowym ciągiem jest ciąg średnic. Zgodnie z tym ciągiem dla tej samej średnicy wewnętrznej łożyska (pod wał) dostępne są łożyska toczne o różnych średnicach zewnętrznych (pod wał).

Ciąg średnic określa tak zwaną „odmianę średnicową” łożyska tocznego.

Istnieją odmiany średnicowe:

• szczególnie lekkie, oznaczane cyframi 8 i 9,
• bardzo lekkie, oznaczane cyfrą „0”,
• lekkie, oznaczane cyfrą „2”,
• średnie, oznaczane cyfrą „3”,
• ciężkie, oznaczane cyfrą „4”.

Każdemu ciągowi średnic przyporządkowany jest ciąg szerokości łożysk tocznych. Zgodnie z tym ciągiem dla tej samej odmiany średnicowej dostępne są różne szerokości łożysk tocznych.

Ciąg szerokości określa tak zwaną „odmianę szerokościową” łożyska tocznego.

Istnieją odmiany szerokościowe:

• nadzwyczaj wąskie, oznaczane cyframi 7, 8 i 9,
• wąskie, oznaczane cyfrą „0”,
• normalne, oznaczane cyfrą „1”,
• szerokie, oznaczane cyfrą „2”,
• bardzo szerokie, oznaczane cyframi 3, 4, 5 i 6.

Omawiane zagadnienie przybliża poniższy rysunek.

Skojarzenie odmiany średnicowej i szerokościowej łożyska tocznego stanowi jego „grupę wymiarową”, która jest zawarta w oznaczeniu łożyska.

UWAGA!! Łożyska toczne kulkowe oraz walcowe nie posiadają odmiany szerokościowej, ponieważ elementy toczne tych elementów mają szerokość równą swojej średnicy 9kulki, wałeczki o tej samej średnicy i szerokości). Zwiększenie wymiaru elementu tocznego powoduje wzrost zarówno średnicy zewnętrznej jak i szerokości łożyska tocznego.