Wartość momentów gnących na krańcu wału/belki

W obliczeniach momentów zginających wał lub dowolną belkę istnieje zasada, mówiąca, że wartości momentów gnących na krańcach wału lub belki zawsze równe są zero. Zasada ta umożliwia sprawdzenie poprawności obliczeń momentów gnących i sił reakcji w czopach podporowych wału.

Istnieje jednak przypadek, w którym zasada ta pozornie wydaje się nieprawdziwa. Przypadek ten to osadzenie elementu na końcu wału, obciążonego siłą, działającą w kierunku osi wału, ale nie usytuowaną w linii osi wału. Przykładem tego może być koło zębate przekładni stożkowej umieszczone na końcu wału. Jeżeli podczas określania sił obciążających wał pominięta zostanie szerokość koła, to na krańcu wału (w miejscu osadzenia koła) uzyskamy moment gnący, odpowiadający iloczynowi siły osiowej i promienia okręgu na którym ta siła działa. Przykład taki został zaprezentowany na poniższym rysunku.

Oczywiście jest to tylko pozorna nieprawidłowość. Uwzględnienie szerokości koła osadzonego na końcu wału wymaga sporządzenia równania momentów dla dodatkowego przedziału, usytuowanego za punktem ciężkości koła. Rozwiązanie tego równania dla punktu skrajnego wału da już wartość zerową momentu gnącego.